Volgen voor gevorderden – Caroline Perrée



Al mijn hele leven schrijf ik boeken en schriftjes vol met inspiratie. Ik heb aantekeningen over honderden boeken gemaakt. In april 2020 greep ik #the100dayproject op Instagram aan, om eens wat met al mijn schrijfsels te gaan doen. Nu post ik daar dagelijks een tekening over mijn mooiste #boekvindsels. Hier mijn tweede serie vindsels over het boek Volgen voor gevorderden van Caroline Perrée.
Dit boek begint met een ontroerend mooi voorwoord over een kleine jongen met een accordeon. Hij wordt een drijvende kracht in zijn bandje, zonder de boventoon te voeren. De essentie van het boek – volgende leiders die leidende volgers de ruimte geven in een krachtige samenwerking – wordt hier in een eenvoudig beeld gevangen. Het prachtige voorwoord toont hoezeer Caroline verhalen kan vertellen. Ze gebruikt dat in het hele boek om glashelder èn met veel humor haar standpunten uiteen te zetten. Een verfrissend boek over (persoonlijk) leiderschap/volgerschap.
‘De leider in een tango moet de volger kunnen voelen en dus moet de volger een lichte tegendruk geven, het gaat om het contact. Als de volger niet stevig genoeg staat, kan de leider niet leiden.’ Dit herken ik direct, ik ken de tango niet, maar ook in Ierse dans werkt dat zo. Een lichte tegendruk, contact. Dat betekent op de werkvloer: je tempo aan elkaar aanpassen, als leider soms meebewegen en ruimte geven (volgend leider), als volger je bezwaren niet in je achterzak houden maar eerlijk op tafel leggen (leidend volger). En dat alles met de harten naar elkaar toe, net als in de dans.
Zelf ben ik een enorme fan van het woord ‘nieuwsgierigheid’. Het toverwoord om weer in beweging te komen wanneer dingen vastzitten. Nieuwsgierigheid naar de andere kant van de medaille, naar de andere polariteit. Prachtig dan ook hoe Caroline Perrée een opsomming maakt van de vele manieren waarop er over leiderschap geschreven is. En dan constateert ‘er is pas sprake van leiderschap, als er ook iemand bereid is te volgen’. Voor mij was dit het eerste boek dat ik ooit las over volgerschap. Eindelijk licht op de andere polariteit!
In Caroline’s boek kom ik nog twee dingen tegen die prachtig bij mijn busje met subpersoonlijkheden passen (zie boekvindsel Big Magic): Flip en de TomTom. Flip is een eigenwijs professor-achtig typje die in Car’s hoofd (en ook in het mijne en het jouwe waarschijnlijk) woont. Hij kalkt de flip-over voortdurend vol met eigen waarheden, aanname’s en opvattingen en wil dat ik die zo snel mogelijk duidelijk maak aan mijn gesprekspartner. De kunst is om te ont-Flippen (terug achter in die bus jij). En daarna ‘over-Flippen’, oftewel uitvinden wat er op het bord van de ander staat. Om echt contact te kunnen maken. En dan de mentale TomTom, ofwel de software die je zelf, samen met Flip, hebt aangelegd en die bepaalt welke route je meestal neemt. Die moet af en toe ge-update worden! Het boek staat vol heldere doorkijkjes naar visies en modellen van inspirerende leiders en volgers, die daarbij helpen.
Caroline’s schrijfstijl maakt het makkelijk om te associëren naar voorbeelden uit je eigen werk. Het boek laat zich makkelijk vertalen naar jouw situatie. Zo vertelt ze dat een deelnemer na afloop van een leiderschapstraject vroeg, welke van alle leiderschapsstijlen nou de beste was. Misschien denk je nu direct ‘duh, dat ligt aan de situatie’. Toch kom ook ik in mijn trainingen regelmatig de vraag naar zekerheid en grip tegen. Om te oefenen met de ontwerpcyclus laat ik leerkrachten wel eens een robotarm ontwerpen met afvalmaterialen. Er is altijd wel iemand die na afloop komt vragen wat nou het juiste ontwerp was. Ze weten ergens heus wel dat dat aan de situatie ligt. Stiekem is dat onze Flip die spreekt en graag wil weten wat er op de Flip-over moet komen te staan.
Volgen voor gevorderden beschrijft hoe je in vier stappen aan goed volgerschap kunt werken. Stap 1 is het analyseren van een heldere reden om aan de slag te gaan. Ben je tevreden met jouw koers? Wringt er iets (oei-signalen) of vind je zelf dat er iets beter kan (groei-signalen), dan ga je door naar stap 2. Daar onderzoek je je positie in Caroline’s volgvenster. In stap 3 onderzoek je je commitment. Wil je jezelf werkelijk een veranderdoel stellen of niet. Ook dat is goed. Stap 4 gaat over in beweging komen en daar geeft het boek prima hulp bij. Al lezende krijg je de beschikking over een gedegen en ook humoristisch ‘volglexicon’, taal om leiden en volgen met jouw team op verfrissende wijze bespreekbaar te maken.
Los van alle wijze lessen vormt dit boek voor mij een medicijn tegen mijn serieusheid. Humor en diepgang gaan prima samen, dank je wel Caroline Perrée voor dit verfrissende boek!


